counselling,coaching&psychologie

Geschreven door Rens Mesters
Dinsdag, 16 augustus 2010

Iedereen heeft op gezette tijden te maken met stress. Dat is maar goed ook, want stress motiveert ons en haalt het beste van ons naar boven. Maar te veel en te lang stress hebben is niet goed. Als stress continu aanwezig is en je leven gaat beheersen dan wordt je gezondheid bedreigd. Je raakt lichamelijk en emotioneel uitgeput en er komt niets meer uit je handen. We noemen dit verschijnsel ook wel burnout. Eén op de tien werknemers overkomt het.

In het algemeen is er een goede balans tussen draaglast en draagkracht. Bij burnout of overspannenheid slaat de balans door naar de lasten. Dit roept spanningen op. Soms uiten deze spanningen zich in psychische en lichamelijke aandoeningen. Slecht slapen, vermoeidheid, hoge bloeddruk, rugklachten, maag- en darmproblemen, concentratieproblemen, piekeren, prikkelbaarheid, neerslachtigheid, cynisme en minder competent functioneren zijn hier voorbeelden van. Het ontstaan van burnout is meestal een ingewikkeld samenspel tussen jezelf, je privé-situatie en je werkomgeving. Lichaam, geest en sociaal functioneren beïnvloeden elkaar. Ze zijn weliswaar te onderscheiden, maar niet te scheiden. De klachten dienen dan ook bekeken te worden vanuit de hele levenssituatie. Hierin ligt de belangrijkste sleutel voor de aanpak van de problematiek, namelijk een aanpak die gericht is op het psychisch en fysiek functioneren.

Met psychosociale begeleiding worden mensen zich bewust van de negatieve spiraal waarin ze zitten. Het is belangrijk deze spiraal te doorbreken. Met voldoende aandacht voor rust, ontspanning en afleiding wordt gewerkt aan acceptatie en herstel. Daarnaast leert de ervaring dat het lichamelijk functioneren een goed startpunt voor verandering is. Per slot van rekening zijn spierspanning en andere lichamelijke kwalen belangrijke signalen van stress. Het verbeteren van de lichamelijke conditie, vooral als je door vermoeidheid in een neerwaartse spiraal van verminderde conditie terecht bent gekomen, geeft lichamelijke activiteit je energie. Door beetje bij beetje fitter te worden, neemt de belastbaarheid toe en de kans op klachten af. Het leren van (spier)ontspanningsoefeningen vermindert de spanning in de spieren en verlaagt het opwindingsniveau. Hierdoor groeit het zelfvertrouwen en controleniveau.

Pas als begrip en enig lichamelijk en psychisch herstel zichtbaar zijn, ontstaat er ruimte voor het inzichtelijk maken van iemands functioneren. Dan kan er gewerkt worden aan bepaalde veranderingen in gedrag, gevoel en overtuigingen. Zo krijg je een sterkere greep op jezelf en je verhouding met je omgeving. Hierdoor kun je moeilijke situaties of periodes makkelijker overwinnen. Pas als je vitaliteit en belastbaarheid weer op peil zijn en je deze zelfstandig kunt onderhouden, is het tijd voor het maken van een plan van aanpak voor bijvoorbeeld werkhervatting. Indien noodzakelijk is er uiteraard overleg met de werkgever en/of de bedrijfsarts.

Omdat de levenssituatie van iedereen verschillend is, bestaat er geen uniforme aanpak voor burnout. De individuele hulpvraag, wensen en sterke punten bepalen de richting, het tempo en het resultaat. Een belangrijke voorwaarde voor succes is
een heldere werkwijze, vertrouwen en het geloof in
herstel.