rensmesters

counselling&coaching

Ik denk dus ik besta

Uit onderzoek blijkt dat mindfulness net zo effectief kan zijn bij depressies als medicatie, maar dan natuurlijk zonder de nadelen van medicatie. Mensen leren met behulp van mindfulness te accepteren dat ze negatieve gedachten hebben. Dit bleek even effectief als pillen om een terugval te voorkomen. In beide gevallen kreeg iets meer dan 40% van de mensen opnieuw een depressie. Dat zijn er nog steeds erg veel. Leven met een depressie is zwaar, het kan voelen alsof er een loden deken over je leven is gelegd. Dat gun ik niemand.

Wat is mindfulness eigenlijk? Met mindfulness wordt bedoelt het je volledig bewust zijn van hetgeen je op dit moment ervaart. In het nu zijn, dus. En daar al je aandacht op richten. En dat is heerlijk, tenslotte hebben we alleen maar het nu. Gisteren is voorbij, morgen moet nog komen, en komt eigenlijk nooit, want als het morgen is, is het alweer vandaag geworden. Dus hebben we alleen het nu. En in het nu hebben we herinneringen aan gisteren, en mogelijk verwachtingen over morgen, maar zowel die herinneringen als die verwachtingen vinden ook weer in het nu plaats.

Over dit onderzoek las ik dat mensen in therapie leerden te erkennen dat negatieve gedachten en gevoelens zullen terugkomen, maar dat ze zich daardoor niet hoeven laten meeslepen, dat ze leren ze te accepteren. En toen vroeg ik me spontaan af wat de uitkomst zou zijn als werd onderzocht wat het gevolg zou zijn als aan mensen met depressies niet alleen zouden worden gevraagd om te accepteren dat ze negatieve gedachten hebben, maar dat ze daarnaast ook leren zich niet langer te identificeren met hun gedachten. Zodat mensen zich gaan realiseren dat ze niet hun gedachten ZIJN, dat ze zelf de baas zijn of kunnen worden over hun gedachten, en dat ze op elk moment voor andere gedachten kunnen kiezen. Het “ik denk, dus ik besta” van Descartes is in mijn ogen een van de grootste dwalingen in de psychologie. “Ik besta, en een deel van mijn bestaan is het hebben van gedachten” lijkt me een veel logischer aanname.

Denken is voor een deel een onbewust proces. We hebben allemaal bijna altijd gedachten, soms gericht, als we ons ergens op concentreren, vaak ook ongericht, als we onze gedachten niet bewust ergens op richten. Ook dan gaan er continu allerlei gedachten door ons hoofd heen. En door daarnaar te kijken, met je aandacht bij je gedachten te zijn, en met je aandacht (de waarnemer achter je gedachten) waar te nemen wat je denkt en je af te vragen of dat wat je denkt wel klopt, kan heel zinvol zijn.

Gedachten zijn enigszins vergelijkbaar met ademen: als je er niet over nadenkt, adem je vanzelf, maar als je je er wel op richt, kun je je ademhaling beïnvloeden (sneller of langzamer gaan ademen, je adem inhouden, etc.). Zo is het ook met gedachten: ze bieden zich continu aan, maar je kunt ze beïnvloeden.

Je gedachten bepalen voor een groot deel hoe je je voelt. En als je de gedachten die je afbreken of omlaag halen (wie kent ze niet?) ombuigt naar gedachten die je opbouwen en waardoor je positiever over jezelf denkt, voel je je een stuk beter.
Het aanleren van de nieuwe gewoonte om je gedachten niet zonder meer te accepteren en hun gang te laten gaan, lijkt me voor iedereen die regelmatig last heeft van depressieve gedachten bijzonder zinnig.
Ik accepteer mijn negatieve gedachten vaak niet meer. Zodra ik me realiseer dat ik een negatieve gedachte heb, of een gedachte waar ik me niet prettig door voel, zeg ik tegen mezelf:

Dient deze gedachte mij?
Nee?
Dan kies ik nu een andere gedachte.
En ik stop die gedachtetrein, en kies iets anders om aan te denken.
Het is even oefenen, maar het geeft heel veel rust en innerlijke vrijheid.

Je moet niet alles geloven wat je denkt.

_________________________________________________
 

Direct een afspraak maken in de online agenda